Schuld en trouw

Werkend bij een baas voelde ik mij schuldig

Ik kom graag op de basisschool van mijn kinderen. Er heerst een prettige sfeer, waar iedereen zorg heeft voor elkaar. Niet alleen de leerkracht voor de kinderen, maar ook kinderen en leerkrachten onderling. De leerlingen worden 'opgevoed' met het idee dat ze verantwoordelijk zijn voor zichzelf en tot op zekere hoogte ook voor elkaar. De manier van onderwijs is ingericht op basis van een grote actieve betrokkenheid van ouderejaars bij de jongerejaars leerlingen. Je merkt dat deze basis van zorgen voor elkaar een positief effect heeft op de samenleving in de hele school.

Vorige week liep ik er rond. De lessen waren aan de gang, iedereen was aan het werk. Ik zat te wachten op een afspraak.

De conciërge liep af en aan met dozen, stoelen, tafels, een ladder. Tussendoor maakte hij tijd voor leerlingen die hem wat wilden vragen en hij nam de ruimte om bij te praten met een collega die een tijdje afwezig was geweest. Het was prettig om te zien dat hij schik had in dit geheel, ook al had hij van alles te doen. Hij volgde zijn plan en wist op zijn manier oog te hebben voor de mensen om hem heen.

Ik bewonder dat.

Waarom eigenlijk?
Terwijl ik mij dat afvraag, besef ik dat mijn eigen ervaring met werken voor een baas me niet opleverde waar ik eigenlijk zo naar verlangde: intermenselijk, echt contact. Ik voelde me altijd schuldig als ik aan de praat raakte met een collega of een klant, terwijl ik heel andere zaken op mijn planning had staan. Ik voelde me verplicht om aantoonbaar productie, liefst meetbare data op te leveren. Gesprek met collega's of klanten was waar ik zo naar verlangde, maar ik beleefde het als een illegaal element tijdens werktijd. Menigmaal werkte ik langer door om te voldoen aan wat ik dacht dat wel van me werd verwacht. Desondanks had ik best plezier op mijn werk.

Wat niet hielp mijn schuldgevoel minder te maken, is dat ik zelf gewoon niet zag dat ik ontrouw was aan mijn verlangen naar echt contact. Dat verlangen was heel lang een grote, blinde vlek in mijn bestaan. Ik bleef hard werken om doelen te behalen. Organisatiedoelen die ver van mij af stonden. Het werd een worsteling met een soort dubbelleven. Een worsteling die pas betekenis kon krijgen toen ik moeder werd. Toen pas voelde ik de urgentie om werk te doen dat echt bij me past. Ik gaf mijn verlangen prioriteit.

Vóór die tijd weerhield dat groot en diepgeworteld schuldgevoel me om te doen wat ik oprecht leuk vond. Daarmee was ik trouw aan wat me heel lang ook enorm heeft geholpen. Het duurde lang voordat ik durfde toegeven dat ik een hele constructie (mijn leven) op drijfzand had gebouwd. Op het moment dat ik dat inzag, leek alle zekerheid in mijn leven verloren en donderde mijn bestaan als een kaartenhuis in elkaar. Dat uitte zich in allerlei lichamelijke klachten en het gevoel dat ik niet meer verder kon. Ik wist niet waar ik moest beginnen en wat ik moest doen. Ik voelde teleurstelling, schrik, en vooral angst en intens verdriet. Meer kon ik niet en meer hoefde ook niet.

Het fijne aan verdriet is dat het op een goed moment, hoe zwaar en heftig het ook is, ook weer minder heftig kan worden. Hoe intens onbedaarlijk ik ook moest huilen, ik leerde dat er altijd een moment komt waarop het stiller en wordt en ik me meer ontspannen voel. Voordat ik dat leerde, voelde ik dat trouwens niet zo.

Doordat ik nu durf toe te geven aan mijn verdriet, krijg ik ruimte om te kijken wat er nog meer is.

Ik leerde opnieuw vertrouwen op mijn lijf, op mijn gemoed. Ik leerde dat veiligheid ook vanuit mezelf komt. Ik vond uit wat mijn mogelijkheden zijn, wat ik nodig heb en hoe ik kansen kan benutten. Er kwam weer hoop. Er kwam zelfs een tweede kind. En voor mijn kinderen ben ik nu een moeder die betekenis geeft aan schuld en trouw. Ik wil voorleven dat je vanuit liefde voor jezelf het leven van iemand anders nog meer de moeite waard kan maken.